Yeşil Çay (Camellia Sinensis)
Yeşil çay, Camellia sinensis bitkisinin yapraklarının buharda pişirilmesi, tavada kızartılması ve kurutulmasıyla yapılan bir çay türüdür.
Yeşil Çay Nedir?
Dünyada üretimi yapılan çaylar, yeşil çay, oolong çay ve siyah çay olarak üç grup adı altında sınıflandırılır. Dünya çay tüketiminin yaklaşık yüzde 20’sini oluşturan yeşil çay, çay bitkisinin hasat edilen yaprakların kıvırma ile birlikte genellikle buhar uygulamasına maruz bırakılarak kurutulmasıyla üretilir. Özellikle Çin, Japonya ve diğer Asya ülkelerinde bolca tüketilen yeşil çayın popülaritesi, birçok bilimsel araştırmada insan sağlığı üzerinde faydalı etkileri olduğu bildirildiğinden her geçen gün daha da artmaktadır.
on yıllarda yeşil çay üzerine yapılan çalışmalar, yeşil çayın bir içecekten çok daha fazlası olduğunu gösteriyor. Son yapılan araştırmalarda yeşil çayın; antioksidan, antienflamatuar, antimutajenik, antikanserojenik, antianjiogenik, apoptotik, obezliği önleyici, kolesterolü düşürücü, damar sertliğini önleyici, antidiyabetik, antibakteriyel, antiviral ve yaşlanmayı geciktirici etkilere sahip olduğunu göstermiştir.
Gelin şimdi bu faydaların ayrıntılarına birlikte bakalım. İşte yeşil çayın faydaları:
- Sağlıklı Bileşenler İçerir
Yeşil çay, vücudun sağlıklı işleyişini sürdürmesine yardımcı olan pek çok bileşen içerir. Yeşil çayın ve bileşiminde bulunan kateşinlerin, kanser oluşumuna karşı koruyucu etkisi; hücre çoğalmasını engelleme, hücre döngüsünü durdurma etken reseptörleri baskılama, sitokinlerin salınımını azaltma, mitotik uyarıları baskılama, serbest radikal temizleme, kanser hücrelerinin ölümünü hızlandırma ve engelleme gibi pek çok yardımcı fonksiyonu vardır.2
Yeşil çay aynı zamanda içerdiği kateşin maddesi sayesinde güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Antioksidanlar, serbest radikallerle savaşarak, cilt yaşlanmasın yavaşlantılmasına yardımcı olabilir. Bunlara ek olarak yeşil çay cilde faydası olabilecek birçok mineral de içerir.
- Yağ Yakıcı Olması
Yeşil çay, zayıflamaya yardımcı olmak için tasarlanmış pek çok takviyenin içerisinde bulunur. Bunun nedeni; yeşil çayın metabolizmal faaliyetler üzerine olumlu bir etki yaratıyor olmasıdır. Dozunda tüketilen kafein, yağ asitlerinin enerji olarak kullanılmasına ve yağ yakımına yardımcı olur. Ayrıca yine içerisinde bulundurduğu kafein sayesinde, enerjinizin yükselmesine ve performansınızın artmasına destek olur.
- İçerisindeki Antioksidanlar Kanser Riskini Düşürebilir
Yeşil çay antioksidan bakımından oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Yapılan araştırmalarda, yeşil çay düzenli olarak tüketildiğinde, kalp hastalıkları ve kanser riskinin azaldığı görülmüştür.4 Yapılan bu araştırmalarda antioksidanların, kanser başta olmak üzere pek çok kronik hastalığın oluşumuna neden olan oksidatif hasara karşı korunmaya yardımcı olabileceği gözlemlenmiştir.
Antioksidanlardan tam olarak faydalanabilmek için demlenen yeşil çaya tatlandırıcı ya da süt eklemekten kaçınabilirsiniz.
- Beyin Fonksiyonları İçin Önemlidir
Yeşil çay, içerisindeki kafein sayesinde odaklanmaya yardımcı olabilir. Yeşil çaydaki kafein kahveye oranla çok daha az miktardadır. Bu nedenle uyku problemleri ve gerginliğe neden olmadan kişinin çok daha uyanık ve enerjik olmasını sağlayabilir. Sağlıklı oranda alınan kafein, beyin fonksiyonlarının iyi yönde çalışmasını destekler.
Aynı zamanda anksiyete, depresyon ve kaygı bozukluğu yaşayan kişilerin kahve yerine yeşil çay tercih etmesi, rahatlamalarına yardımcı olabilir.
- Ağız Kokusunu Azaltabilir
Yeşil çay içmenin faydaları arasında ağız kokusunun önlenmesi de vardır. Çay içmeye ek olarak yeşil çay özü pek çok ağız bakım markasında içerik olarak yer alır. Yeşil çayın içerisinde bulunan kateşin hem kozmetik ürün olarak kullanımda hem de içecek olarak tüketimde ağız sağlığı için faydalıdır.
Kateşin bakteri oluşumunu baskılar ve mikrobik oluşumların büyümesini önlenmesine katkı sağlar. Yeşil çay antibakteriyel etkisiyle, dişlerde tartar ve çürük oluşumuna neden olan streptococcus mutans ve Streptococcus sobrinus gibi bakterilerin biyolojik aktivitelerini baskılamakta, bunların diş minesine yapışmasını engellemekte ve ağız kokusunun önlenmesine yardımcı olmaktadır.6
Ağızda bulunan ve diş çürümesine neden olan bakterileri baskılamak için yeşil çay özlü diş macunu, gıda takviyeleri ya da direkt yeşil çayı besin olarak kullanmak yardımcı olabilir.
- Kilo Vermeye Destek Olur
Yeşil çayın en bilinen faydalarından bir diğeri de, kilo kontrolünü desteklemesidir. Obez bireyler ile yapılan çalışmalar incelendiğinde, çoğunda, yeşil çay bileşenlerinin vücut ağırlığı ve vücut yağında azalma meydana getirdiği, dolayısıyla obezitenin önlenmesi ve yönetiminde olumlu etkisi rapor edilmiştir.8
Her ne kadar yeşil çay kısa vadede kilo verme sürecini destekliyor olsa da, önemli olan sağlıklı ve düzenli beslenme rutini geliştirmektir. Kilo problemi yaşıyorsanız, diyetisyeninizden de destek alarak yeme düzeninizi revize edebilir, ayrıca diyetisyen önerisiyle yeşil çay ya da yeşil çaylı takviye gıdalardan faydalanabilirsiniz.
- Tip 2 Diyabetin Önlenmesine Katkı Sağlayabilir.
Son yıllarda en sık rastlanan rahatsızlıklardan biri olan Tip 2 diyabet, insülin direnci ve buna bağlı olarak gelişen kan şekeri yükselmesi problemidir. Dozunda tüketilen yeşil çay, kan şekerinin dengelenmesine yardım edebilir. Fakat burada asıl önemli olan nokta doktorunuzun tedavisini aksatmadan ve doktorunuzun belirlediği ölçüde yeşil çay tüketmektir.
- Beynin Yaşlanmaya Karşı Korunmasına Yardımcı Olabilir
Yeşil çay belli miktarda tüketildiğinde, beyin fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olabilir. Özellikle beyindeki dopamin ve alfa dalgalarının değerlerini artırır. Alzheimer ve Parkinson gibi nöronal hastalıklara karşı koruyucu etki gösterebileceğini yapılan çalışmalarda bildirmektedir.3
Alzheimer gibi rahatsızlıklar hücrelerin dejenerasyona uğramasıyla ortaya çıkan rahatsızlıklardır. Bu nedenle beyin hücrelerini hem doğru gıdalarla beslemek hem de beyin jimnastiği yapmak zamanla oluşabilecek hücre dejenerasyonun önlenmesine yardımcı olur.
Yeşil çayın içerisindeki kateşin maddesi, hücreleri koruyucu işlev göstererek demans, parkinson gibi rahatsızlıklara yakalanma riskini azaltabilir. Ayrıca, insanlarda nakledilen dokunun bağışıklık sistemini reddinin engellenmesinde yeşil çayın, yine araştırmalarda yardımcı tedavi unsuru olarak kullanılabileceğini belirtilmektedir.
- Kalp Hastalıklarının Önlenmesine Yardımcı Olabilir
Yeşil çay, düzenli ve dozunda kullanıldığında kötü kolesterol değerlerinin düşmesine yardımcı olabilir ve aynı zamanda yapılan çalışmalarda damar tıkanıklığını ve sertliğini engellenebileceği ve şeker hastalığında dolaylı olarak tedaviyi destekleyebileceği bildirilmiştir.7
Buradaki ana noktanın yeşil çayın ana tedavi olmadığı, sadece tedavi sürecini destekliyor oluşudur. Yapılan test ve araştırmalardaki dikkat çekilen husus, yeşil çayın faydaları sebebiyle hastalıklara yakalanma riskini düşürebileceği üzerinedir.
- Cildin Çok Daha İyi Görünmesine Yardım Eder
Yeşil çay; içerisindeki antioksidan ve hücre yenileyici bileşenler sayesinde cilt yenilenmesini destekler. Düzenli yeşil çay tüketmek, cildin uzun vadede yenilenmesini ve beslenmesine katkı sağlar.
Yeşil çay, yıllardır halihazırda pek çok kozmetik üründe çeşitli formlarda (temizleyici, krem, serum, maske gibi) tercih edilen bir içeriktir. Özellikle sebum üretimine meyilli olan, yağlı ciltlerde yağ dengesinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
Yeşil çay içmenize mani olabilecek bir sağlık sorununuz yoksa, günde 1- 2 fincanı geçmeyecek biçimde yeşil çay içmek hem cilt hem de vücut sağlığınıza olumlu yansıyabilir. Aynı zamanda yeşil çayın zengin içeriklerinden faydalanmak için doktorunuzun da onayıyla, yeşil çay özlü takviye ve kozmetik ürünler kullanmak size fayda sağlayabilir.